2 Şubat 2018 Cuma

ERZURUM: ŞEHR-İ TADİLAT


Erzurum için tadilatlar şehri ismini uygun gördüm. Çünkü gerçekten öyle! Erzurum Kalesi'nden tutun, Kongre merkezine, Arkeoloji müzesine kadar her yerde durum aynı. Gittiğiniz birçok yerden eli boş dönüyorsunuz.

Bu Erzurum'a özgün bir şey mi derseniz. Tabi ki değil. Daha önce yurtdışından gelen arkadaşlarımı İstanbul'u gezdirirken kat karşılığı arsa satmaya çalışan Laz mütahit gibi gezmişliğim var. Her yer inşaat, her yer tadilat o kadar tarihe değer veriyoruz düşünün (?).

Mesela Ayasofya'da bitmeyen tadilat yapmışlar. O kadar süredir o iskele orada ki, yakın bir tarihte o iskelenin etrafını iskeleyle çevirip iskeleyi tadilata sokabiliriz. Ya da Topkapı'ya kaçak kat çıkılması an meselesi olabilir.

Tamam, elbette tadilat olacak ancak bunun yolunun bu şekilde olmadığı açık. Elimizde bir çok başka örnek var.

ERZURUM HAKKINDA

Doğu Anadolu'nun en büyük illerinden birisi olan Erzurum tarihsel olarak bir hayli eski bir kent. Öyle ki bu tarihin M.Ö. 4000'li yıllara kadar gittiğini görüyoruz. Bir çok medeniyet bu ile önem biçmiş ve bir çok yapı bırakmış. Urartular, Hititler, Persler ve daha niceleri bu topraklara hükmetmiş.

Şimdi ise bu ilimiz Doğu Anadolu'nun en büyük 3. ili olma özelliği taşıyor. Yani bölge halkı için önemi büyük. Bir çok kurumun bölge temsilcilikleri ve Türkiye'nin en eski üniversitelerinden olan Atatük Üniversitesi de bu ilde bulunuyor.

Buradaki halk daha çok tarım ve hayvancılıkla uğraşıyor. Sanayi olarak çok gelişmiş olmasa da bölgeye oranla hatırı sayılır bir yeri var.

Oltu taşı ise yörenin en büyük ihraç maddesi. Yöre halkının büyük bir kısmı bu taşın işlenmesi ve ticaretiyle uğraşıyor.

ERZURUM'A NASIL VE NE ZAMAN GİDİLİR?

Erzurum'a hava,kara ve tren yolu vasıtasıyla gidebilirsiniz. Tren yolu ile ulaşım hakkında daha detaylı bilgi için bu yazıma göz atabilirsiniz. Tabi ki en kolay ulaşım şekli havayolu ve özellikle Ankara ve İstanbul gibi bölgelerden yeteri kadar uçuş mevcut. Ancak bu bölge için en keyifli ulaşım aracının Doğu Ekpresi olduğu açık. Siz yine de ben askerliğimi karacı olarak yaptım illa kara yoluyla gelcem ben diyorsanız tabi ki aracınızla gelebilirsiniz ancak özellikle kışın hava koşullarını dikkate alarak gerekli hazırlıkları yapmanız önemli. Keyif için geldiğiniz bir tatilin kabus olmasını istemezsiniz.

Erzurum'a gelmek için benim önerim tabi ki kış arkadaşlar. Çünkü bu şehirlerin kalbi beyaz ve soğukla atıyor. Ayrıca kayak sevenler için bir de Palandöken alternatifi sizleri bekliyor olacak.


ERZURUM'DA NE YAPILIR NERELERDE GEZİLİR?

Cağ kebabı yenir! Dur ya gerçi onu sona saklıyacaktım ben :)

Arkadaşlar Erzurum'da gezilebilecek bir çok tarihi yer var. Tarihe meraklı iseniz bu şehir size istediğiniz verecektir. Tabi ki tadilattan bir şeyler görebilirseniz!

Çifte Minareli Medrese:

Selçuklu Sultanı Alaadin Keykubat'ın 13.yüzyılda yaptırdığı bu mederese harika mimarisiyle görülmeyi hakediyor. Size tavsiyem burada gün batımından sonra gitmeniz. Zira akşam aydınlatmasından sonra harika bir görüntü sunuyor.



Yakudiye Medresesi:

İlhanlı hükümdarı Olcaytu tarafından 14. yüzyılın başlarında yapılan bu medrese Anadolu'daki en büyük avlulu medrese olma özelliği taşıyor. Şehrin göbeğinde sayılabilecek bir yerde bulunan yakudiye medresesi Erzurum'un kesinlike görülmesi gereken yerlerinden. Müze kartınız varsa veya 18 yaşından küçükseniz giriş ücretsiz. Onun dışında 5 TL bilet ücreti ödemeniz gerekiyor.

Medrese iç görünüm.

Medrese kapısı ve ben :)


Erzurum Kalesi: 

Çifte Minareli Medrese'nin hemen karşısında olan bu büyükçe kale tadilat gerekçesiyle kapalıydı. Bu klasik bir sorunumuz biliyorsunuz. Neden böyle çalışmaları part part yapmazlar anlamıyorum. Hoş part part yaparlarkende önümüzdeki iskeleye yıllarca tarihi eser muamelesi yapmakta kalıyoruz ama neyse artık.

Erzurum Ulu Cami: 

Selçuklu mimarsinin ürünü olan bu cami aynı zamanda şehrin de en büyük camisi olma özelliği taşıyor. Camide kırlangıç kubbe ilginizi çekebilir.

Erzurum Arkeoloji Müzesi:  

Tadilatta olan turistik yerlerden biri daha. Ne zaman açılacağı belirsiz.

Atatürk Evi Müzesi:

 Önce Alman Konsolosluğu, sonra valilik olarak kullanılan bu bina 1919 yılında M.Kemal Atatürk ve arkadaşları tarafından geçici ikametgah olarak kullanılmıştır. Bu binada benim ilgimi çeken Atatürk'ün el yazması olan 10.yıl notlarıydı. Muhakkak göz atın derim.


Üç Kümbetler:
Tam olarak hangi tarihte yapıldığı bilinmeyen, Selçuklu dönemine ait bu kümbetlerin (anıt mezar) 12. ve 13. yüzyıllar arası bir dönemde yapıldığı sanılmaktadır. Şehir merkezine yakın olan bu kümbetlere hızlıca uğrayıp geçebilirsiniz. Bu bölgede de bilgilendirici tabelalar ne yazık ki yetersiz.

Erzurum Kongresi Binası:

Ünlü Erzurum Kongresinin yapıldığı ve bugünkü cumhuriyetimiz için çok önemli bir köşe taşı olan bu bina yine "tadilat" dolayısıyla kongre odası hariç kapalıydı. Biz de sadece bu odayı ziyaret edebildik dolayısıyla.


Rüstem Paşa Kervansarayı:

16.yüzyıl Osmanlı Mimarisini yansıtan bu kervansaray bir Mimar Sinan eseridir. Şu an Erzurumda oltu taşı bulmak için ilk akla gelen yer. İçinde 50'den fazla oltu taşı dükkanı bulunuyor. Tarih konusunda ise ne yazık ki yetersiz. Buranın tarihi ile yeterli bilgi veya yönlendirici tabelalar ne yazık ki bulunmuyor. Bunu dışında oltu taşı,gümüş vs. alacak olanlar ürünlerin orjinalliğiyle ilgili bir sıkıntı yaşamamak adına dikkatli olsunlar. Burada ürün alan bazı kişilerim sorun yaşadığına dair duyumlar almıştım (Genel olarak her yer için geçerli). Dolayısıyla ya bu ne kadar ucuz diye bir ürün almayın çünkü oltu taşı bir hayli pahalı bir taş.


Erzurum Evleri:

Benim Erzurum'da en çok sevdiğim yer diyebilirim. Bir restorant-kafe olmasına rağmen tarihi yapısı olduğu gibi korunmuş. Sadece burası da değil, çevre bölgelerde hala eski ve geleneksel evlerle dolu. Ara sokaklarında kaybolmak ve tarihi hissetmek gerçekten keyifliydi. Erzurum'dan ayrılmadan önce kesinlikle uğrayın. Erzurum evlerine giriş yemek yer veya bir şeyler içerseniz ücretsiz.





Bu bölgeler dışında dilerseniz Aziziye Tablaları, Narman Peribacaları, Yedigöller ve tabiki Palandöken'i ziyaret etip kayak yapabilirsiniz. Benim kayak yapmak için vaktim olmadığından ve her yerde yapılabilecek bir şey olduğundan Palandöken'e uğramadım. Ancak pist zenginliği vs. gibi konularda bu sporla ilgilenenler açısından gayet tatmin edici olduğunu duydum. Zaten Üniversite Kış Olimpiyatları burada yapıldı ve o esnada kayak sporu için bölge tekrardan ıslah edilde ve büyütüldü. İlgileniyorsanız uğrayabilirsiniz. Bölgede bir çok konaklama seçeneği mevcut.

ERZURUM'DA NE YENİR?

Cağ kebabı yenir! Bu sefer oldu sanırım :)

Arkadaşlar Erzurum'a geliyorsanız bu kebab yenicek. Vejeteryanlar üzgünüm, Erzurum size göre değil. Çünkü burası kesinlikle bir et şehri.

Erzurum'un açık ara en önemli iki unsuru cağ kebabı ve kadayıf dolması. Hemen her yerde bu iki ürünü satan restoranlar bulabilirsiniz. Ben kıyaslama yapabilmek için bir çok yerde cağ kebabı yedim. Çünkü etin içindeki sinirlerin marin edilegeheuhue. Yok yok öyle bir şey değil.Sadece dana gibi gömdüm valla! Öyle felsefesi felan hiç yok. Erzurum'a gelen bu tadı alacak.

Nerede yeriz biz derseniz bu işin erbabı Gel-Gör Cağ Kebabı restorant diyebilirim. Öyle ki her yer çakma gel-görlerle dolmuş. Gör-Gel, Hadi-Gel, Gelsene-Ya, Evet-Bebeğim, Devam-Et, Cağ-Et kebabı gibi bir çok kombinasyonu var.

Yine de Gel-Gör diğer yerlere göre pahalı ve diğer alternatifleri de çekinmeden deneyebilirsiniz. Bölgenin ikinci ünlü yeri olan Koç Cağ Kebab etleri fazla kurutmuştu ve çok beğenmedim. Ama yine de hemen her restorant lezzetliydi diyebilirim. Örneğin Gel-Gör'de şişi 9 TL iken Tortum Bağbaşı Cağ Kebab'ta sadece 5 TL idi ve gayet de lezzetliydi. Yani ilk denemenizse kesinlikle Gel-Gör'e gidin. Sonrasında ise daha ucuz alternatiflere yönebilirsiniz.



Ancak kadayıf dolması konusunda hayal kırıklığı yaşadığımı söylemeliyim. Bir çok yerde şansımı denedim ve aradığım tadı bir türlü bulamadım. Bir kere sadece bu iş için açılan restoranlarda bile kadayıfı sıcak bulmak neredeyse imkansız ve sanırım tüm tatlılar tek elden dağıtılıyor. Hemen hepsi aynı yavan tatta. Halbuki Erzurum dışında ben daha lezzetli kadayıf dolmaları yedim ve bunların içleri daha bol ve sıcaktı. Üstelik kaymak istediğinizde de ekletebiliyordunuz. Kısacası ben Erzurum'da aradığım kadayıf dolmasını bulamadım. Belki denk gelmedim ama 5-6 yer denediğimi söyleyebilirim (evet hepsini ben yedim, spor salonunda yazıyorum şu an).

Bunun dışında Erzurum ketesi, şalgam dolması veya lor dolmasını deneyebilirsiniz.

ÖZET

Kısacası Erzurum lezzetli mutfağı ve derin tarihiyle görülmeyi hakediyor ancak bence Kars gezisini de seyahatinize bağlarsanız gerçekten anlamlı olacaktır çünkü tek başına Erzurum yetersiz kalıyor. Hem buraya kadar gelip de Kars'ın muhteşem havasını almadan olmaz değil mi? :)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder